Oznaczenia stali

Oznaczenia stali

Oznaczenia stali to literowe i cyfrowe symbole, które służą do opisania najważniejszych cech stali. Określają gatunek i zastosowanie stali, własności mechaniczne, właściwości fizyczne, skład chemiczny, wskazują także numer stali.

Jakie są oznaczenia stali?

Oznaczenia stali dzielą się na dwa systemy:

1) znakowy (składający się z symboli literowych i cyfr),  

2) cyfrowy (składający się z cyfr).

SYSTEM ZNAKOWY zawiera oznaczenia według normy PN-EN 10027-1. Symbole określają zastosowanie, własności mechaniczne i fizyczne oraz skład chemiczny stali.

W systemie znakowym wyróżnia się wyróżnia się dwie grupy oznaczeń stali:

Oznaczenia według składu chemicznego

Oznaczenia według składu chemicznego są następujące:

– stale niestopowe – oznaczenie „C + dwie cyfry”,

– stale niestopowe i stopowe  o zawartości poszczególnych pierwiastków stopowych mniejszej niż 5% – oznaczenie: „liczba oznaczająca zawartość węgla + symbole chemiczne pierwiastków stopowych + liczby odpowiadające stężeniom”,

– stale stopowe o stężeniu poszczególnych pierwiastków stopowych większym niż 5% - oznaczenie: „X + zawartość węgla + symbole chemiczne dodatków stopowych + ich zawartość w procentach”,

– stale szybkotnące – oznaczenie: „HS + liczby odpowiadające stężeniom kolejnych pierwiastków w procentach”.

Oznaczenia według zastosowania i mechanicznych lub fizycznych własności stali

Oznaczenie to dwa symbole główne i symbol dodatkowy.

Pierwszy symbol główny to wielka litera określająca zastosowanie stali. Są to oznaczenia, takie jak: S – stale konstrukcyjne, P – stale pracujące pod ciśnieniem, L – stale na rury przewodowe, E – stale maszynowe, B – stale do zbrojenia betonu, Y – stale do betonu sprężonego, R – stale na szyny, H – stale walcowane na zimno, D – stale na wyroby płaskie ze stali miękkich do kształtowania na zimno, X – dla wyrobów bez określenia rodzaju walcowania), T – stale na wyroby walcowane z blachy ocynkowanej, M – stale elektrotechniczne.

Drugi symbol to natomiast trzycyfrowa liczba, określająca charakterystyczną, wymaganą lub minimalną granicę plastyczności w MPa, wytrzymałość na rozciąganie itp.

SYSTEM CYFROWY zawiera oznaczenia według normy PN-EN 10027-2 i określa numer stali. Numer stali wskazany jest przez pięć cyfr z kropką po pierwszej. Pierwsza cyfra oznacza stop żelaza, dwie kolejne to numer grupy stali, cyfra czwarta i piąta to konkretny gatunek w danej grupie stali.